راهنمای کاربردی نرم افزار Geovia Surpac 2025 REFRESH 1
نرم‌افزار GEOVIA Surpac همچنان یکی از پرکاربردترین راهکارهای نرم‌افزاری در حوزه‌ی مدل‌سازی زمین‌شناسی (Geological Modeling) و برنامه‌ریزی معدن (Mine Planning) در سطح جهان به‌شمار می‌آید.
نسخه‌ی سال 2025 با معرفی بهبودهایی که مستقیماً به بازخوردهای بلندمدت کاربران (User Feedback) پاسخ می‌دهد و همچنین ارائه‌ی قابلیت‌های جدیدی جهت ساده‌سازی جریان‌های کاری (Streamline Workflows) در حوزه‌های زیر همراه است:
- مدل‌سازی بلوکی (Block Modeling)
- برنامه‌ریزی معادن زیرزمینی به روش caving (Cave Planning)
- طراحی‌های مهندسی (Engineering Design)
- مدیریت پایگاه داده‌ها (Database Management)
این مطلب یک بررسی عمیق از کاربردی‌ترین قابلیت‌های جدید Surpac 2025 برای مهندسین معدن با تجربه ارائه می‌دهد و شامل جریان‌های کاری عملیاتی (Practical Workflows) و موارد استفاده‌ی واقعی (Use Cases) است.
هدف این است که متخصصان معدن بتوانند از این ابزارهای جدید به‌طور مؤثر استفاده کنند تا:
- دقت (Accuracy) را افزایش دهند
- بهره‌وری (Productivity) را ارتقا دهند
- قابلیت همکاری (Interoperability) با سایر سیستم‌ها را بهبود بخشند.
بهبودهای ماژول Block Modeler
– BM CONVERTER – بازبلوکه‌سازی مدل‌های نامنظم
هدف:
امکان انجام بازبلوکه‌سازی (Reblocking) یا تبدیل مدل‌هایی با اندازه بلوک‌های نامنظم (Irregular Block Sizes) به بلوک‌هایی با اندازه‌های استاندارد و قابل تعریف توسط کاربر را فراهم می‌کند.
فرمت‌های پشتیبانی‌شده:
ورودی: .dm, .fbm, .csv, .bmf, .gpr → خروجی: .mdl, .fbm, .dm, .csv
کاربرد:
در فرآیند مدل‌سازی منابع (Resource Modeling)، اغلب مدل‌های بلوکی قدیمی (Legacy Block Models) یا مدل‌های دریافت‌شده از طرف‌های ثالث (Third-Party Models)، دارای سلول‌های نامنظم هستند.
برای انجام محاسبات حجمی دقیق (Accurate Volumetric Calculations) و گزارش‌دهی، داشتن یک اندازه‌ی بلوک یکنواخت در سراسر مدل (Consistent Block Size Across the Model) ضروری است.
مثال جریان کاری:
- مدل نامنظم را در Surpac بارگذاری کنید (Load the Irregular Model in Surpac).
- مسیر زیر را طی کنید:
Block Model > Block Model > User Defined Reblocking - پارامترهای اندازه بلوک دلخواه (Desired Block Size Parameters) را تنظیم کنید:
- محور X
- محور Y
- محور Z
- یک فایل .mdl جدید به‌عنوان خروجی تولید کنید (Output a New .mdl File) → آماده برای استفاده در تخمین منابع (Resource Estimation) یا طراحی معدن (Mine Design).
نکته‌ی عملی:
همیشه پس از انجام بازبلوکه‌سازی، حجم‌ها (Volumes) را با استفاده از ابزار BM REPORT اعتبارسنجی کنید (Always Validate Volumes After Reblocking Using BM REPORT).
بهبودهای گزارش‌گیری رشته‌ها (Strings) و حجم‌ها (Volumes)
تعریف قالب گزارش حجم (DEFINE VOLUME REPORT FORMAT) و حجم فایل رشته (STRING FILE VOLUMES)
چه چیزی جدید است؟
- اکنون می‌توانید فیلدهای D1 تا D300 را برای گزارش‌گیری عیارها (Assays) و وزن مخصوص (SG – Specific Gravity) در زمان تولید گزارش‌های حجمی انتخاب کنید.
- در صورت انتخاب بیش از 100 فیلد، پیام هشدار (Warning Messages) نمایش داده می‌شود.
- فایل‌های .sdm نیز اکنون برای گزارش‌گیری حجم قابل انتخاب هستند.
چرا مهم است؟
کانسارهای چندعنصری پیچیده (Complex Multi-Element Deposits) معمولاً نیاز به گزارش‌گیری از بیش از 100 فیلد عیار دارند.
اکنون در Surpac این امکان بدون نیاز به راهکارهای موقتی یا دور زدن سیستم (No Need for Workarounds) فراهم شده است.
مثال جریان کاری:
- مسیر زیر را طی کنید:
Volumes > Define Volume Report Format - فیلدهای دلخواه (از D1 تا D300) را برای گزارش‌گیری انتخاب کنید.
- گزارش‌ها را مستقیماً از فایل‌های .sdm یا .str تولید کنید.
نکته‌ی عملی:
از فیلدهای توضیحات پیشرفته در فایل‌های .sdm (Enhanced .sdm Description Fields) — تا 300 فیلد — استفاده کنید تا متاداده‌ها (Metadata) را مستقیماً در فایل رشته (String File) ذخیره نمایید.
بهبودهای GEOVIA Mine Contributor
بهبود توضیحات فایل .sdm (Enhanced .sdm File Descriptions)
چه چیزی جدید است؟ (What’s New):
اکنون می‌توان تا 300 فیلد توضیحات (Description Fields) را در فایل‌های .sdm ذخیره کرد، که در بسیاری از عملکردها کاربرد دارد.
عملکردهایی که از این قابلیت استفاده می‌کنند: (Functions Using This):
- CLASSIFY STRINGS
- STRING MATHS
- POINT EDIT
- BM ASSIGN FROM STRING
- DTM TRIANGLES CLASSIFY
- و سایر عملکردها.
کاربرد:
ذخیره اطلاعات زیر درون یک فایل .sdm واحد:
- کدهای زمین‌شناسی (Geological Codes)
- دامنه‌های دگرسانی (Alteration Domains)
- دامنه‌های عیاری (Grade Domains)
- لیتولوژی (Lithology)
- اطلاعات ساختاری (Structural Information)
مثال جریان کاری:
- هنگام آماده‌سازی فایل‌ها برای استفاده در عملکردهای پایین‌دستی (Downstream Functions) مانند:
- BM ASSIGN
- DTM Classification
فیلدهای D-Fields مرتبط را پر کنید.
- از ابزار FIELD AMALGAMATION استفاده کنید تا توضیحات را به‌صورت دسته‌ای (Batch) ترکیب یا به‌روزرسانی کنید.
مدیر برنامه‌ریزی Caving – کاربردهای عملی
نسخه‌ی 2025 نرم‌افزار Surpac پیشرفت‌های چشمگیری را در مدیر برنامه‌ریزی Caving (Cave Planning Manager) ارائه می‌دهد، به‌ویژه برای مهندسین فعال در حوزه‌ی Block Caving و Sublevel Caving.
– جدول داده‌های فایل Slice (Slice File Data Grid)
چه چیزی جدید است؟
- مشاهده‌ی داده‌های فایل Slice در یک جدول (Grid) برای اهداف اعتبارسنجی (Validation) و کنترل کیفیت (QC – Quality Control).
مثال جریان کاری:
- مسیر زیر را طی کنید:
Caving > Block Caving > Slice File > View Data Grid - به‌طور آنی (Instantly) موارد زیر را در هر نقطه برداشت (Draw Point) بررسی کنید:
- تناژ (Tonnage)
- عیار (Grade)
- پارامترهای رقیق‌شدگی (Dilution Parameters)
– گزارش مجموع داده‌های فایل Slice (Slice File Total Report)
چه چیزی جدید است؟
- تولید گزارش‌های مجموع (Total Reports) از داده‌های فایل Slice به‌طور مستقیم در قالب Excel (فرمت pcbc.xlsx).
مثال:
- تولید گزارش‌هایی که با خروجی‌های قدیمی PCBC از نرم‌افزار GEOVIA GEMS مطابقت دارند.
- بسیار کاربردی برای اعتبارسنجی در مقایسه با تطبیق تولید (Production Reconciliation).
– گزارش فایل Slice به تفکیک هر نقطه برداشت (Slice File Report Per Draw Point)
هدف:
- ارائه‌ی گزارش‌های جزئی به ازای هر نقطه برداشت (Detailed Per-Draw-Point Reporting) برای برنامه‌ریزی تاکتیکی (Tactical Planning) و برنامه‌ریزی زمانی (Scheduling).
جریان کاری:
- مسیر زیر را طی کنید:
Caving > Block Caving > Slice File > Report Selected Slice File Info to Excel
– نمایش ویژگی‌ها و تبادل ویژگی‌ها با مایکروسافت اکسل
به‌منظور بهبود تجربه کاربری، فرم نمایش Caving و قابلیت‌های نمایش ویژگی‌ها و انتقال ویژگی‌ها به/از اکسل در قالب فرمت MAP اکنون به‌طور مستقل از یکدیگر عمل می‌کنند.
این تغییر باعث می‌شود کاربر بتواند تعیین کند کدام ویژگی از یک فایل صفحه‌گسترده (Spreadsheet) وارد (Import) یا به آن صادر (Export) شود، در حالی که در همان زمان، ویژگی متفاوتی از فایل (.sdm) را در محیط نرم‌افزار مشاهده و تحلیل نماید.
ماژول مهندسی – کاربردهای عملی
– ماژول Slusher در Block Caving
هدف:
پشتیبانی از طراحی (Design) و بصری‌سازی (Visualization) چیدمان‌های Slusher در معادن زیرزمینی به روش تخریب بلوکی.
مثال:
- طراحی مسیرهای جریان مواد کارآمد (Efficient Material Flow Paths) در مراحل اولیه برنامه‌ریزی (Early-Stage Planning).
- بهینه‌سازی محل قرارگیری Draw Bells و Slusher Drifts.
– تولید خودکار سطوح Stope در قالب SDM
هدف:
ایجاد خودکار ویژگی‌های سطوح Stope (Stope-Level Attributes) با استفاده از سطوح مرجع موجود در فایل‌های .sdm.
کاربرد:
- ساده‌سازی برنامه‌ریزی زمانی Stope (Stope Scheduling) و گزارش‌دهی (Reporting) در عملیات‌های باریک‌لایه (Narrow Vein) و Sublevel Stoping.
– برچسب‌گذاری به فرمت DXF
هدف:
صدور برچسب‌های مربوط به Caving (Caving Labels) به فرمت‌های DXF / DWG برای یکپارچه‌سازی با AutoCAD یا سیستم‌های برداشت (Site Survey Systems).
بهبودهای تکمیلی در ماژول مهندسی
– اصلاح حلقه‌های Caving با استفاده از سالیدهای کانسار
کاربرد:
- اصلاح (Trim) حلقه‌های Caving (Caving Rings) بر اساس اشکال واقعی کانسار (Actual Orebody Shapes).
- منجر به کاهش رقیق‌شدگی (Reduces Dilution) و بهبود دقت طراحی حلقه‌ها (Improves Ring Design Accuracy) می‌شود.
– بهبودهای اعتبارسنجی SLC
اکنون از موارد زیر پشتیبانی می‌کند:
- روابط همسایگی (Neighbour Relationships)
- اعتبارسنجی عیار (Grade Validation)
- قطعات هندسی شکل حلقه‌ها (Geometric Ring Shape Segments)
نکته‌ی عملی:
در فرآیند بهینه‌سازی Stope (Stope Optimization)، اعتبارسنجی SLC را به‌صورت تکرارشونده (Iteratively) اجرا کنید تا خطاها در مراحل اولیه شناسایی شوند (Catch Errors Early).
بهبودهای پایگاه داده و قابلیت‌های ارتباطی
– پشتیبانی از ADO.NET
هدف:
ایجاد اتصال مستقیم (Direct Connection) بین Surpac و پایگاه‌های داده SQL.
کاربرد:
امکان‌پذیر ساختن جریان‌های کاری خودکار واردات/صادرات (Automated Import/Export Workflows) بین Surpac و پایگاه‌های داده زمین‌شناسی شرکتی (Corporate Geological Databases).
– بهبود در پردازش فایل‌های .txt
- ابزار BM IMPORT CENTROIDS اکنون به‌طور کامل مقادیر جداشده با Tab (\t) — Tab-Separated Values را پردازش می‌کند.
کاربرد:
کاربردی در یکپارچه‌سازی داده‌های خارجی (Integrating External Data)
(به‌عنوان مثال: داده‌های دریافتی از پیمانکاران حفاری (Drill Contractors) یا آزمایشگاه‌های ژئوشیمی (Geochem Labs)).
بهبودهای کلی رابط کاربری و کاربری‌پذیری
– نمایش فرم‌ها در همان صفحه‌نمایش
چرا مفید است؟
کاهش سردرگمی کاربر (Reduces User Confusion) در محیط‌های دارای چند صفحه‌نمایش (Multi-Monitor Setups).
– بهبود رابط کاربری Caving
- بارگذاری سریعتر مدل‌های بلوکی (Faster Block Model Loading).
- رابط‌های ساده‌شده (Simplified Interfaces) برای:
- Production Scheduler
- Marker Mixing
- بهبود پشتیبانی از ترجمه‌های زبانی (Better Support for Language Translations).
اصلاحات کلیدی مهم
– DTM VOLUMES (DTMV)
- اکنون گزارش‌های حجمی صحیح (Correct Volume Reports) تولید می‌کند — یک اصلاح حیاتی (Critical Fix) برای طراحی‌های پیت (Pit Designs) و تطبیق تولید (Reconciliation).
– پایداری گرافیک (Graphics Stability)
- بهبود در پردازش مجموعه داده‌های بزرگ (Large Datasets) و نمایش گمانه‌های چندسطحی (Multi-Plane Drillhole Display).
- فایل‌های .geotiff اکنون به‌درستی بارگذاری می‌شوند (Now Load Correctly).
– پایداری منوهای Caving (Caving Menus Stability)
- بهبود پشتیبانی از صفحات گسترده‌ی خارجی (External Spreadsheets) و مدل‌های بزرگ Marker Mixing.
مثال جریان کاری عملی – تنظیم پیشرفته Block Caving
سناریو:
شما مأمور شده‌اید که طراحی Block Cave سال 2025 را برای یک معدن مس جدید (New Copper Mine) آماده کنید.
جریان کاری:
- استفاده از BM CONVERTER برای استانداردسازی مدل بلوکی (Standardize Block Model).
- استفاده از Trim Rings with Orebody Solids برای بهینه‌سازی شکل حلقه‌ها (Optimize Ring Shapes).
- تولید SDM STOPE LEVELS برای برنامه‌ریزی زمانی (Scheduling).
- صدور LABEL TO DXF برای تیم برداشت (Surveyors).
- اعتبارسنجی هندسه‌ی SLC (SLC Geometry) و عیارها (Grades) به‌صورت تکرارشونده (Iteratively).
- تولید گزارش‌های فایل Slice (Slice File Reports) — مجموع (Total) و به تفکیک هر نقطه برداشت (Per Draw Point) — برای برنامه‌ریزی تولید (Production Planning).
- همگام‌سازی داده‌های فایل Slice با پایگاه داده SQL از طریق ADO.NET.
خلاصه و توصیه‌ها
Surpac 2025 یک نسخه‌ی بسیار کاربردی (Highly Practical) است که تمرکز آن بر:
- پایداری (Stability)
- کاربری‌پذیری (Usability)
- و عمق عملکردها (Deeper Functionality) قرار دارد.
✅ Block Modeler: بهبود چشمگیر در یکپارچگی (Integration) و انعطاف‌پذیری (Flexibility).
✅ Cave Planning: بازتولید خروجی‌های استاندارد صنعتی PCBC.
✅ Engineering: پشتیبانی از طراحی‌های حلقه‌ها (Rings) و Stope دقیق‌تر.
✅ Database: اتصال قدرتمند به SQL → امکانات جدید اتوماسیون (New Automation Possibilities).
✅ UI/UX: بسیار پیشرفته‌تر (Polished) و آماده برای تولید (Production-Ready).
– توصیه به مهندسین با تجربه:
- سرمایه‌گذاری زمانی برای یادگیری جریان‌های کاری جدید در فیلدهای توضیحات .sdm → کاهش نیاز به فایل‌های زائد (Reduces Need for Redundant Files).
- تسلط بر BM CONVERTER و Trim Rings → ضروری برای جریان‌های کاری مدرن Caving.
- بهره‌گیری از ADO.NET برای ساده‌سازی تعاملات با پایگاه داده‌های شرکتی (Streamline Corporate Database Interactions).
